به قلم جیمس دارمستتر James Darmesteter (درگذشت: 1894)
فرستنده: سید محمد ناطقی
اساس مزداپرستی در عقیده به وجود خداوند بزرگ به نام هرمزد یا اهوره مزدا است. این عقیده در ایران باستان از همه عقاید دینی قدیمی تر است؛ زیرا داریوش بزرگ در کتیبه های خود هرمزد را به نام اورامزدا Auramazda به یاری طلبیده و چنین می نویسد: «هرمزد خداوند توانا است. او است که این زمین را آفرید. او است که آسمان را آفرید. او است که انسان را آفرید. او است که داریوش را به شاهی رسانید».
اما این هرمزد خدای یگانه و یکتا نیست بلکه بزرگ ترین خدایان می باشد و در کتیبه ها به عبارت Mathishta baganam درج شده و این عبارت را به فرانسه می توان به جمله ی Le plus grand des dieux ترجمه کرد و لفظ خدا یا خدایان از واژه ی بغ یا بغان ترجمه می شود. اما در این عبارت آنچه جالب دقت می باشد این است که معلوم داریم منظور از این خدایان که در کتیبه های داریوش درج شده، کدام خدایان هستند. کسی که جزوات اوستا را ملاحظه نماید تصور خواهد کرد که منظور داریوش بزرگ از واژه ی خدایان و بغ ها شش امشاسپند و سپس ایزدانی است که نام و نشان هرکدام در جزوه ی سی روزه ی اوستا معلوم و معین شده. اما این خدایان و ایزدان برای شاهان هخامنشی مجهول بود.
منبع: تفسیر اوستا، جیمز دار مستتر، ص 184 ـ 185
تفسیر اوستا ص 184